Karşılaştırmalı Cümle Yapısı
Diğer vikilerden daha özgür!
Bu maddenin geliştirilmesi gerekmektedir.
Madde yeterli ve kapsamlı bilgiye sahip değil. Daha fazla katkı ve içerikle geliştirilmesi gerekiyor.
Daha fazla örnek cümle işlenmesi, konunun daha iyi anlaşılmasına yardımcı olacaktır. Örnek cümleler belirterek katkıda bulunabilirsiniz.
Türkçe, Almanca, İngilizce ve al Bakiyye dili karşılaştırmalı cümle yapısı
![]()
Language is a social art.
Türkçe, Almanca ve İngilizceden ayrı cümle ve kelime yapısına sahiptir. Al Bakiyye dili ise biraz daha farklı cümle yapısına sahip dillerdendir. Türkçe ve al Bakiyye dili daha serbest ve esnek yapıda kullanım gösterirken, İngilizce biraz daha kurallı ve düzen gerektirmektedir. Almanca ise kuralları daha katı ve esnekliği dahi kurala bağlanmış dillerdendir.
Bütün dillerde Özne ve Yüklem bulunur. Bir eylem ve bu eylemi yapan kişi olmalıdır. Almanca ve İngilizcede Özne zorunluluğu varken, Türkçede zorunluluk bulunmaz, dahası "gizli özne" formuyla kullanılabilir. Daha çok gizli özne biçiminde kendini gösterir. Kelimeler Türkçede sondan eklemeli türerken, Almanca ve İngilizcede nadiren sondan eklemeli, büyük oranda baştan eklerle eklemeli bir yapı göstermektedir. Al Bakiyye dilinde ise sondan ve baştan eklemeli her iki form da mevcuttur.
Almanca Cümle Yapısı: Özne + Yardımcı Fiil veya Yüklem + Nesne + Cümlenin Diğer Öğeleri.
Ich komme.
İngilizce Cümle Yapısı: Özne + Yardımcı Fiil + Yüklem + Nesne + Cümlenin Diğer Öğeleri.
I come
Türkçe Cümle Yapısı: Özne veya Gizli Özne + Nesne + Cümlenin Diğer Öğeleri + Yüklem.
Geliyorum.
Al Bakiyye Cümle Yapısı: Dizilim serbestçedir. Özne veya yüklem cümlenin istenilen yerinde kullanılabilir. Sadece sıfat-isim, yardımcı fiil-esas fiil birbirinden ayrılmayacak şekilde olmalıdır.
Min war gela. / Gela war min. / War gelamin.
İki farklı cümle türü vardır; İsim cümlesi, Fiil cümlesi. İsim cümlelerinde bir durum, fiil cümlelerinde ise bir eylem söz konusudur. Almanca ve İngilizcede isim cümleleri yardımcı fiil işlevi gösteren “
ToBe” ile yapılır. ToBe, Almancada “
haben – sein” İngilizcede ise “
am, is, are” olarak kendini gösterir. Türkçede ise yazım zorunluluğu olmasa da “
-dır” eki bu işlevi üstlenmiştir. A Bakiyye dilinde ise
"ist, war" ve ek işlevi görebilen "-
dır" eki yardımcı fiil olarak kullanılır.
Bu bir kalemdir. (Bu kalem.)
Almanca: Es
ist einen Kuli. (IST, Almancada “
Sein” yardımcı fiilinin III. Tekil şahsa göre çekimlenmiş halidir.
İngilizce: It
is a pencile. (IS, İngilizcede “
ToBe”dir ve III. Tekil şahsın yardımcı fiilidir.
Türkçe: Kalem
dir. (Türkçede verilecek mesaja ve cümle içerisindeki dolguya göre yazım sağlanabilir. Bu bir kalemdir, Bu kalemdir, Kalemdir bu, Kalem, Bu kalem... gibi birçok kullanımı mevcuttur. Esnekliği bakımında zenginlik gösterir.)
Al Bakiyye: Ol
ist ber el Yazgaç. / Ol ber Yazgaç
dır. (IST, al Bakiyye dilinde yardımcı fiil konumundadır ve tüm şahıs zamirlerinde aynıdır. Şahıslara göre çekimlenmez. Türkçe gibi farklı kullanım ve ifade çeşiti vardır. Almanca ve İngilizce gibi kendine özgü ayrıca yardımcı fiil yapısı da mevcuttur.)
Gidiyorsun. (Sen gidiyorsun.)
Almanca: Du gehst. (Gehen fiilinin II. Şahsa göre çekimlenmiş halidir.)
İngilizce: You go.
Türkçe: Gidiyorsun. (Sen, şahıs zamiri gizli özne konumundadır.)
Al Bakiyye: Sin war gida. / Sin war giding. (Anlık yapılan eylemlerde "fiil+ing", daimi ve şimdiki an eylemlerinde "fiil+a" formu kullanılır. Geniş zaman ve şimdiki zaman formu genellikle geniş zaman kuralıyla verilir.)
Gerek Türkçe, gerek al Bakiyye, gerek de Almanca ve İngilizce olsun isim ve fiil cümlelerinin birçok formu vardır. Düz cümle, yan cümle, soru cümlesi, olumsuz cümle, devrik cümle, geçişli cümle, aktif veya pasif cümle, emir cümlesi, birleşik cümle, şartlı cümle, relatif cümle gibi formları vardır. Her biri kendi içerisinde farklılıklar göstermektedir.
Madde değeri: 3600
